Nếu nhìn từ trên cao, Hạ Long trông thật giống một bức tranh sơn thủy hữu tình hài hòa giữa vẻ đẹp của núi và nước. Thiên nhiên thật thần kỳ khi tạo ra những khối đá có hình dạng rất sống động rải rác khắp vùng biển xanh mênh mông. Phần 6 của bài viết, chúng tôi tiếp tục giới thiệu đến các bạn những địa điểm hành trình ha long hấp dẫn: chùa Cái Bầu, núi Yên Tử, bãi Cháy, pháo đài Thần Công, cảng Cái Rồng.

Chùa Cái Bầu

Chùa Cái Bầu - Thiện viện Trúc Lâm Giác là công trình văn hóa tâm linh có kiến trúc và cảnh quan đẹp tọa lạc bên bờ Vịnh Bái Tử Long, nơi gắn liền với bao chiến công hiển hách của những anh hùng hào kiệt đã giữ vững cửa ải địa đầu của vùng Đông Bắc.

Đây cũng là nơi còn ghi dấu những chiến công trong cuộc chiến chống quân Nguyên Mông xâm lược của nhà Trần. Trải qua thời gian và những thăng trầm lịch sử, chùa đã bị hư hỏng nặng. Vào thập kỷ 90 của thế kỷ trước chùa đã được tôn tạo lại nhưng còn đơn sơ, thiếu quy hoạch. Từ năm 2007 chùa đã được quy hoạch đầu tư xây dựng lại khang trang, xứng với những giá trị lịch sử, văn hóa to lớn của nơi đây. Chùa Cái Bầu mang dấu ấn, dấu tích giống các ngôi chùa cổ về cả kiến trúc, trang trí, phù điêu, hoa văn trang trí, bậc thang… Hiện tại Chùa đã hoàn thành các hạng mục: thiền viện - Chánh điện cao 2 tầng rộng 6.000 m2, cổng tam quan, nhà tổ, lầu chuông, thất ở hòa thượng, nhà khách chư tăng- chư ni, bến bãi đỗ xe... Giai đoạn II chùa Cái Bầu sẽ được tiếp tục đầu tư gồm: Thất đường trụ trì, thất chuyên tu, thiền đường, nhà trưng bày trai đường và dựng 1 tượng Phật cao 50 m trên đỉnh núi sau Thiền Viện.

Nằm ngoài khu vực dân cư, tránh xa khỏi những ồn ào xô bồ của đời thường, đến với chùa Cái Bầu Lữ khách cảm nhận được không khí thanh bình, tĩnh lặng và cảnh quan say đắm lòng người. Chùa Cái Bầu đang dần trở thành một điểm thăm quan tâm linh thu hút rất đông khách thăm quan tín ngưỡng đạo Phật mỗi khi về với Quảng Ninh, về với Vân Đồn.

Núi Yên Tử

Danh thắng Yên Tử (Quảng Ninh) là di tích Phật giáo có bề dày lịch sử lâu đời nhất nước ta với nhiều truyền thuyết được nhân dân tôn kính, là địa điểm tâm linh để người dân cả nước, khách thăm quan nước ngoài đến tham quan, chiêm bái.

Khu di tích Yên Tử, còn gọi Bạch Vân Sơn, gồm một hệ thống chùa, am, tháp và rừng cây cổ thụ hoà quyện với cảnh vật thiên nhiên, nằm rải rác từ dốc Đỏ đến núi Yên Tử theo chiều cao dần thuộc xã Thượng Yên Công, thị xã Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh, cách thành phố Hạ Long khoảng hơn 40 km, cách thị xã Uông Bí khoảng 14 km.

Đỉnh núi Yên Tử

Nằm trong cánh cung núi trùng điệp của khu Đông Bắc, đỉnh núi Yên Tử có chùa Đồng ở độ cao 1.068 m so với mặt nước biển. Từ xưa, núi rừng Yên Tử đã nổi tiếng là nơi ngoạn mục và được liệt vào Danh sơn đất Việt.
Vẻ đẹp của Yên Tử là sự kỳ vĩ của núi non hoà với nét cổ kính trầm mặc của hệ thống am, tháp cùng với đường tùng, thông, đại, trúc, mai mọc ở hai bên đường toả bóng mát làm cho khách thăm quan thập phương quên nỗi mệt nhọc đường dốc cheo leo.

Cáp treo Yên Tử

Tổng chiều dài đường bộ lên đến đỉnh Yên Tử (chùa Đồng) khoảng 6km qua hàng ngàn bậc đá len lỏi dọc đường rừng, các núi đá chênh vênh. Hành trình viếng Yên Tử bây giờ “ngắn” hơn do hiện nay hệ thống cáp treo ở Yên Tử đã đi vào hoạt động, đưa Lữ khách tới chùa Hoa Yên ở độ cao 534 m so với mực nước biển, nơi có hai cây đại 700 năm tuổi. Từ đây khách thăm quan tiếp tục leo núi, tới các ngôi chùa nằm rải rác trên đường đi tới chùa Đồng. Đường lên chùa Đồng Lữ khách có cảm tưởng như đi trong mây. Gặp khi trời quang mây tạnh, từ đỉnh núi này, khách thăm quan có thể chiêm ngưỡng cảnh đẹp của vùng Đông Bắc.

Suối Giải Oan

Đến Yên Tử, khách thập phương bắt đầu chuyến đi từ suối Giải Oan, sau đó đến chùa Hoa Yên (nằm ở độ cao 543m), chùa Vân Tiêu (700m) nằm bên triền núi. Dọc đường đi Lữ khách sẽ dừng chân bên các di tích cổ khiêm cung nhưng toát lên vẻ đẹp uy nghiêm, hiển linh: Tháp Cổ, chùa Một Mái (chỉ có một mái lợp bên sườn núi), am Ngọa Vân, tượng đá Yên Kỳ Sinh... trước khi đến chùa Đồng tọa lạc trên đỉnh Yên Tử cao 1.068m.

Chùa Hoa Yên

Chùa Đồng được xây dựng từ thời Hậu Lê với tên gọi Thiên Trúc Tự với kỳ công đưa nguyên liệu từ chân núi lên đỉnh núi bằng đường rừng, khuân vác thủ công bằng sức người. Năm 2007 chùa Đồng mới được đúc hoàn toàn bằng đồng nguyên chất cao 3m, rộng 12m2, nặng 60 tấn.

Chùa Đồng

Đây còn là điểm cuốn hút lữ khách chinh phục độ cao, từ đây khách tham quan có thể nhìn bao quát cả vùng Đông Bắc bộ, thấy sông Bạch Đằng, vịnh Hạ Long xa xa như tranh thủy mặc. Còn khách hành hương sẽ cảm thấy như được tách mình khỏi thế giới trần tục, đắm mình giữa trời xanh mây trắng như chốn tiên bồng.

Vào mùa xuân, khách thập phương thường đến Yên Tử rất đông vừa để hành hương, vừa để vãn cảnh. Lễ hội Yên Tử bắt đầu từ ngày 10 tháng giêng âm lịch và kéo dài đến cuối tháng 3 âm lịch.

Tượng đá đạo sĩ Yên Kỳ Sinh

Ngay từ thời Lý, Yên Tử đã có chùa thờ Phật gọi là chùa Phù Vân và đạo sĩ Yên Kỳ Sinh đã tu hành đắc đạo ở đây. Nhưng Yên Tử thật sự trở thành trung tâm của Phật giáo từ khi vua Trần Nhân Tông từ bỏ ngai vàng khoác áo cà sa tu hành và thành lập một giáo phái Phật giáo đặc trưng của Việt Nam đó là phái Thiền Trúc Lâm và trở thành vị tổ thứ nhất với pháp danh: Điều Ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông (1258-1308), ông đã cho xây dựng hàng trăm công trình lớn nhỏ trên núi Yên Tử để làm nơi tu hành và truyền kinh, giảng đạo.

Sau khi ông qua đời, người kế tục sự nghiệp là Pháp Loa Đồng Kiên Cương (1284-1330) vị tổ thứ hai của phái Trúc Lâm. Trong 19 năm tu hành, ông đã soạn ra bộ sách "Thạch thất ngôn ngữ" và cho xây dựng 800 ngôi chùa, am, tháp lớn nhỏ trong nước với hàng nghìn pho tượng có giá trị, trong đó có những chùa nổi tiếng như viện Quỳnh Lâm, chùa Hồ Thiên ở Đông Triều... ở trung tâm truyền giáo của Pháp Loa còn có Huyền Quang Lý Đạo Tái (1254-1334) - vị tổ thứ ba của phái Trúc Lâm.

Chùa Một Mái

Sang đến thời Lê, Nguyễn thì Yên Tử trở thành trung tâm của Phật giáo Việt Nam và được vua quan các triều đại quan tâm tôn tạo, sửa chữa nên khu di tích Yên Tử là sự kết tinh, sự hội tụ của nền văn hoá dân tộc với dáng dấp kiến trúc, hoa văn trang trí và các mảng chạm khắc mang đậm dấu ấn của các thời đại.

Biển Bãi Cháy

Bãi tắm Bãi Cháy là một bãi tắm nhân tạo rộng và đẹp nằm sát bờ vịnh Hạ Long. Bãi cát dài hơn 500m, rộng 100 m. Đây là bãi tắm thu hút rất đông khách trải nghiệm hạ long vào Mùa thăm quan, nghỉ dưỡng biển.

Đặc điểm địa hình là một dải đồi thấp chạy thoai thoải về phía biển, kéo dài hơn 2 km ôm lấy hàng thông cổ thụ, nằm xen là những khách sạn, những biệt thự  nhỏ kiến trúc riêng biệt.

Qua con đường trải nhựa, sát bờ vịnh là dải cát trắng và hàng phi lao xanh mát. Hiện nay công ty quốc tế Hoàng Gia đã đầu tư nhiều dịch vụ vào khu bãi biển này. khu thăm quan Bãi Cháy được qui hoạch thành một khu nghỉ dưỡng đẹp nhất Hạ Long bao gồm nhà hàng, nhà biểu diễn múa rối nước và ca nhạc dân tộc, công viên quốc tế Hoàng Gia, dịch vụ lướt ván và đi mô tô trên biển.

Cái tên Bãi Cháy có nhiều truyền thuyết khác nhau. Theo truyền thuyết xưa, Bãi Cháy chính là nơi đoàn thuyền lương của của quân Nguyên Mông do Trương Văn Hổ cầm đầu vào xâm lược Việt Nam đã bị Trần Khánh Dư cùng quân dân nhà Trần thiêu cháy và bị dạt vào bờ. Do nhiều thuyền giặc bị cháy, gió đông bắc lại thổi tạt lửa vào bờ phía tây Cửa Lục làm cháy luôn khu rừng đang hanh khô. Khu rừng bị cháy đó thành Bãi Cháy ngày nay.

Một truyền thuyết dân gian lại cho rằng trước đây tàu thuyền thường neo đậu vào bãi biển phía tây Cửa Lục. Dưới đáy và bên sườn thuyền thường có con hà bám vào rất chắc có thể ăn hỏng thuyền, vì thế dân chài phải lấy lá phi lao đốt xung quanh. Từ bên phía Hòn Gai và các nơi khác nhìn vào đó luôn luôn thấy lửa cháy rực lên nên gọi nơi này là Bãi Cháy.

Pháo Đài Thần Công

Đảo Cát Bà là nơi hòa quyện giữa rừng và biển tạo nên một phong cảnh có một không hai. Đến với hòn đảo xinh đẹp này, Lữ khách không chỉ được tắm mình dưới những bãi biển xanh mát mà còn có thể khám phá thiên nhiên huyền bí qua những cánh rừng nguyên sinh trên đảo, hay những chứng tích lịch sử oai hùng còn ghi dấu trên vùng đất này. Đó là cao điểm 177 hay còn được gọi là pháo đài Thần Công. Ngoài hai khẩu pháo thần công còn là một hệ thống đài quan sát và hầm hào phức tạp. Ðược xây dựng ngay trên đỉnh núi, những công trình vẫn còn gần như nguyên vẹn dù đã trải qua chiến tranh và thời gian.

Ngoài những đoạn hào đắp lên bằng những khối đá to dày và thô ráp, các đoạn đường hầm đồ sộ với mái vòm đi sâu vào lòng núi có không gian lớn, đủ cho cả đoàn người đi xuyên qua. Ðường hầm dẫn thẳng đến khu quản lý và boong-ke được xây bằng những khối bê-tông rắn chắc. Tất cả những nét hoang sơ và xù xì đó để lại cho khách thăm quan tới thưởng ngoạn một ấn tượng đặc biệt về một chứng tích lịch sử còn nguyên vẹn.

Dừng chân nghỉ tại cafe Pháo Ðài, những cảm xúc trái ngược dâng lên trong mỗi con người. Vị trí của quán cafe thể hiện được sự tương phản ở nơi đây. Một bên là vẻ thô mộc của chiến tích lịch sử quân sự với hầm hào, đạn dược, súng ống còn một bên là vẻ đẹp lãng mạn mà thiên nhiên mang lại cho nơi này, vẻ đẹp của biển, núi và rừng.

Hai giá trị tưởng chừng như rất khó để hòa nhập đó lại bắt gặp nhau chính tại nơi đây. Tạo hóa như vô tình sắp đặt những sự tương phản trong cuộc sống mà khiến ai bắt gặp cũng phải bồi hồi đến nao lòng. Nó mang đến cho ta những ngẫm thưởng triết lý về cuộc sống: Trong sự khô cằn và thô mộc còn quyện chảy cái lãng mạn thơ mộng.

Từ trên đài quan sát của Khu trải nghiệm Pháo đài Thần công, chúng ta có thể phóng tầm mắt ra khoảng không rộng lớn phía trước, cảm giác choáng ngợp, phiêu lưu cùng không gian và cảnh vật. Nằm ngay dưới chân núi là hai bãi biển đẹp nhất Cát Bà - Cát Cò 1 và Cát Cò 2.

Theo truyền thuyết thuở trời đất còn gần nhau, các tiên nữ trên thiên đình thường hóa thành những cánh cò hạ xuống để thưởng ngoạn cảnh sắc trần thế. Với những bãi cát trắng mịn, nước biển xanh trong và những đợt sóng vỗ về sườn núi, đây thực là nơi tiên cảnh. Những hòn đảo xa xa, ẩn hiện, bồng bềnh trên sóng nước như hòn Guốc hay đảo mắt rồng Long Châu. Tạo hóa và thiên nhiên đã vẽ nên những đường nét tuyệt mỹ trên nền biển xanh để tạo nên bức tranh khó nơi nào sánh được.

Nhìn sang phía bên kia là Vịnh Cát Bà, hiển hiện với hàng trăm con tàu đánh cá neo đậu cùng với nhà nổi tạo nên khung cảnh sầm uất trên biển. Ðứng từ trên cao nhìn xuống, cả Vịnh Cát Bà được gói gọn trong tầm mắt với những chấm điểm xuyết của tàu bè. Khi hoàng hôn buông xuống, ánh mặt trời đỏ rực lấp ló sau những rặng núi vẽ lên biển một họa phẩm thiên nhiên tuyệt đẹp với ánh chiều tà và bóng tàu trải dài trên mặt nước.

Vẻ đẹp kỳ ảo của thiên nhiên còn được xuất lộ khi đứng ngắm Vịnh Lan Hạ từ trên cao, một trong số những vịnh đẹp nhất của kỳ quan thiên nhiên thế giới Hạ Long. Mầu nước biển xanh như ngọc hòa với sắc mầu của thảm thực vật phủ trên những ngọn núi đá vôi làm cho bảng mầu của tiên cảnh thêm sắc xanh. Lan Hạ là đóa lan của trời nơi hạ thế.

Ít có nơi nào con người được gần gũi với thiên nhiên như thế, cho ta cảm giác hào sảng khi đứng tại nơi đây. Ðến với khu thăm quan Pháo đài Thần công là đến với nơi giao hòa của trời và đất, núi và biển. Khung cảnh hùng vĩ và thơ mộng cùng cảnh vật nguyên bản của thiên nhiên, chứng tích hào hùng của con người làm lay động cảm xúc mỗi chúng ta.

Cảng Cái Rồng

Cảng Cái Rồng, huyện Vân Đồn (Quảng Ninh) là điểm trung chuyển phục vụ tuyến giao thông đường thủy từ trung tâm thị trấn Cái Rồng ra các xã đảo của huyện Vân Đồn, huyện đảo Cô Tô. Cảng cũng là nơi neo đậu phương tiện của ngư dân sau mỗi chuyến ra khơi đánh bắt thủy sản trở về đất liền.

Theo người xưa truyền nhau lại chữ “Cái” theo nghĩa gốc là động từ rót nước, khơi nước, dẫn nước, trừu tượng hóa một chút sẽ là nâng đỡ, bao bọc.  Sau này từ “Cái” được Việt hóa, nó thành danh từ với nghĩa kênh, rạch hoặc biến âm thành Gái, Mái = Mẹ = Lớn (đường Cái là đường lớn).

Mặc dù  nằm trong quần thể di tích Vịnh Hạ Long, song nơi đây vẫn còn mang đậm chất hoang sơ, kỳ thú, hải sản đánh bắt, nuôi trồng hầu như loại gì cũng có, chính vì vậy đã và đang được giới trải nghiệm sinh thái tích cực khám phá! Tới cảng Cái Rồng, bạn có thể gọi bất kỳ chiếc thuyền nan nào để chu du trên mặt nước. Dàn đèn trên tàu đánh bắt và những cột buồm, dây chằng ngổn ngang vui mắt. Tàu thuyền không có người vẫn bình yên dập dềnh trên sóng nước . Con đò hướng ra hòn Đồng cách chỉ mươi phút chèo tay. Nước nông trong vắt thấy rõ mồn một những con hà, ốc nằm trên cát và rong rêu bám trên đá. Một bên hòn Đồng là bãi cát trắng phau, bên kia là vách đá mà chúng ta thật sự bất ngờ khi phát hiện ngay mí nước ẩn hiện rất nhiều mầm san hô đủ màu sắc: xanh biển, đỏ huyết, màu cam, lục, nâu, tim tím.

Đến với Cái Rồng khách thăm quan cũng có dịp chiêm ngưỡng  những hòn núi muôn hình vạn trạng như hòn Tỳ Nam, hòn Đồng, hòn Rồng, hòn Cỏ, hòn Cò, hòn Ót… nhô lên khỏi mặt vịnh thật lung linh huyền ảo, Mỗi hòn đảo nhỏ mang mỗi vẻ khác nhau, mờ mờ ảo ảo, thấp thoáng cánh chim biển chao liệng trên mặt nước, tạo nên một không gian vô cùng yên bình. Giữa chập chùng những hòn đảo nhỏ lung linh đó là bến cảng Cái Rồng luôn tấp nập những tàu đánh bắt cá xa bờ và gần 150 nhà bè, hàng chục tàu gỗ và rất nhiều mủng, mảng, thuyền nan của cư dân nơi đây neo đậu.